የኢትዮጵያ የደን ልማት (ኢ.ፌ.ዲ.ዲ) ራሱን የቻለ የፌዴራል ተቋም ነው።, በአዋጅ ቁ. 1263/2021 በጥር 25, በአንቀጽ 81-ቁ. 8 እና የኢትዮጵያ ፌዴራል መንግሥት የሚኒስትሮች ምክር ቤት ደንብ ቁጥር. 505/2022. የኢ.ፌ.ዲ.ዲ.ኤ የተፈጠረው በአንድነት በመዋሃድ ነው። (የኢትዮጵያ አካባቢ እና የደን ምርምር ኢንስቲትዩት (EEFRI) እና የደን ዘርፍ ከዚያን ጊዜ ጀምሮ (አካባቢ, የደን እና የአየር ንብረት ለውጥ ኮሚሽን) የሚከተሉት ስልጣኖች እና ተግባሮች አሏቸው.
ኃይሎች እና ተግባራት
የኢትዮጵያ የደን ልማት (ኢ.ፌ.ዲ.ዲ) የሚከተሉት ሥልጣንና ተግባራት ይኖራቸዋል:
- በማስረጃ ላይ የተመሰረቱ ፖሊሲዎችን ቀርጾ ለግምገማ ለማቅረብ እና ለማጽደቅ, ስልቶች, እና ጥበቃን ለማመቻቸት ህጋዊ መሳሪያዎች, ልማት, እና ዘላቂ የደን አጠቃቀም, እና ሲፈቀድ ተመሳሳይ ይተግብሩ;
- ከሚመለከታቸው የክልል ባለስልጣናት ጋር በመተባበር, መለየት, መካለል, በመመዝገብ ላይ, እና ለደን እና ለደን መሬቶች የመሬት አጠቃቀም ትክክለኛ የምስክር ወረቀቶችን ማረጋገጥ; ደኖችን በመከላከያ እና በማምረት ደን በመመደብ ለታለመላቸው ጥቅም እና ሁሉም ደኖች የማኔጅመንት እቅድ እንዳላቸው እና ከሚመለከታቸው ባለድርሻ አካላት ጋር በመተባበር እንዲተዳደሩ ማድረግ; እና የተጠባባቂ ደኖችን መለየት እና በህጋዊ መንገድ ለመሰየም እና ሙሉ በሙሉ ለመጠበቅ ህግን ማዘጋጀት, እና ሲፈቀድ, ህጉን ተግባራዊ ለማድረግ ከሚመለከታቸው አካላት ጋር በመተባበር;
- ለመሰብሰብ, ማዋሃድ, እና በጫካ ዓይነቶች ላይ ስላለው ለውጥ መረጃን ያጠናቅቁ, ሽፋን, እና ጤና; በጫካ ካርቦን ሚዛን ላይ; በደን ኢንዱስትሪዎች ላይ; በአቅርቦት እና በፍላጎት እንዲሁም በደን ምርቶች ወደ ሀገር ውስጥ እና ወደ ውጭ የመላክ አዝማሚያዎች ላይ; የደን ዘርፉ ለሌሎች የኢኮኖሚ ዘርፎች እና ለአገሪቱ ማህበራዊና ኢኮኖሚያዊ እድገት ያለውን አስተዋፅኦ በተመለከተ; እና የመረጃውን ሰፊ አጠቃቀም ያስተዋውቁ;
- የኤክስቴንሽን ፓኬጆችን በማዘጋጀት በማዕከሎች እና በሌሎች መንገዶች ለተጠቃሚዎች ተደራሽ የሆነ ቀልጣፋ የኤክስቴንሽን ስርዓት እና የኤክስቴንሽን አገልግሎትን በመዘርጋት እና በመደገፍ ዘላቂ የደን ልማት ጥበቃን እና አጠቃቀምን ለማመቻቸት ።;
- ከልማት አጋሮች ጋር በመተባበር ለደን ዘርፍ ልማት ተጨማሪ ገንዘብ ማሰባሰብ; የደን ፈንድ ለማቋቋም ከሚመለከታቸው ባለስልጣናት ጋር በቅርበት ለመስራት, እና ሲፈቀድ ተግባራዊ ለማድረግ; እና የደን ገንቢዎችን የንግድ ልማት ተደራሽነት ለማሻሻል ከሚመለከታቸው አካላት ጋር ለመስራት, ክሬዲት, እና የኢንሹራንስ አገልግሎቶች;
- ያሉትን የምርምር ማዕከላት ለማስኬድ እና ለማስፋት, ንዑስ ማእከል, የምርምር መስኮች, መሬቶች, ዘር ይቆማል, የችግኝ ማረፊያዎች, ላቦራቶሪዎች, እና ሌሎች መሠረተ ልማት, እና ነባሮቹን ለመዝጋት እና አስፈላጊ ሆኖ ሲገኝ አዳዲሶችን ለማግኘት ወይም ለማቋቋም;
- ከመንግስት እና ከልማት አጋሮች የሚያገኘውን በጀት በመጠቀም, ትንንሽ እና ትልቅ ደረጃ ያላቸውን ደኖች መስፋፋትን በመምራት እና በመደገፍ, የተፈጥሮ ደኖች ጥበቃ, እና የተራቆቱ ደኖችን እና መልክዓ ምድሮችን መልሶ ማቋቋም ክልሎች የክልል እቅዳቸው አካል አድርገው ጥያቄ ሲያቀርቡ እና የመሬት አጠቃቀም መብት የምስክር ወረቀት ይህ ጣልቃ ገብነት የሚተገበርበት መሬት በትክክል የተከለለ እና በህጋዊ መንገድ የተረጋገጠ ነው;
- ዛፎችን እና ሌሎች እፅዋትን በመጠቀም የተራቆቱ የመሬት ገጽታዎችን መልሶ ለማቋቋም ከሚመለከታቸው ባለድርሻ አካላት ጋር ተቀራርቦ ለመስራት።, ክላስተርን መሰረት ያደረገ የዛፍ ተከላ እና የመሬት ገጽታ ተሀድሶን ማስተዋወቅ, እና በውሃ አካላት ዙሪያ ያሉ ቦታዎችን ማደስ, በመሠረተ ልማት ዙሪያ, እና ለጎርፍ እና ለመሬት መንሸራተት የተጋለጡ የመሬት ገጽታዎች;
- ከሚመለከታቸው ተቋማት ጋር በመተባበር, የከተማ ደን ልማትን ማስተዋወቅ እና የከተማ አረንጓዴ ቦታዎችን ማስፋፋት እና የከተማ እና የከተማ ዳር ደኖችን ዘላቂ ልማት በመደገፍ ለስራ እድል ፈጠራ እና ለሌሎች ኢኮኖሚያዊ አስተዋፅኦዎች የሚያበረክቱትን አስተዋፅኦ ማጎልበት, ማህበራዊ, እና የአካባቢ ጥቅሞች;
- ጥራት ያለው የዛፍ ዘሮችን እና ሌሎች የመትከያ ቁሳቁሶችን ለማምረት የዘር ምንጮችን ለማቋቋም እና ለማቆየት; ዘሮች መሰብሰባቸውን ለማረጋገጥ, ተፈትኗል, እና በሚመከሩት መንገዶች ውስጥ ይከማቻሉ; የጥራት ደረጃዎችን ለማዘጋጀት እና ዘሮች እነዚህን መስፈርቶች የሚያሟሉ መሆናቸውን ለማረጋገጥ, የምስክር ወረቀቶች አሏቸው, እና ለተጠቃሚዎች በወቅቱ ተሰራጭቷል; ይህንንም ለማድረግ አስፈላጊው የመሰረተ ልማት ግንባታ እና የህግና ተቋማዊ ማዕቀፎች እንዲወጡና ህግ እንዲከበሩ ለማድረግ።;
- ነባር የችግኝ ጣቢያዎችን ለማስፋት እና ለማዘመን እና አዳዲሶችን ለማቋቋም; ሁሉም የችግኝ ማረፊያዎች የመሬት አጠቃቀም ትክክለኛ የምስክር ወረቀቶች መኖራቸውን ለማረጋገጥ; መስፈርቶቹን የሚያሟሉ ብዙ እና ጥራት ያላቸው ችግኞችን እንዲያመርቱ ድጋፍ ለማድረግ; እነዚህ ችግኞች በትክክለኛው ጊዜ እንዲተከሉ ለማድረግ, በትክክለኛው ቦታ እና ለተፈለጉት ዓላማዎች, እና ችግኞቹ የመትከል አላማዎችን ለማሟላት አስፈላጊውን እንክብካቤ ያገኛሉ;
- የአረንጓዴው ሌጋሲ ኢኒሼቲቭ መንፈስ የህብረተሰብ ሀብት እንዲሆን በዜጎች መካከል ያለውን ግንዛቤ ለማሳደግ መስራት, እና ብሔራዊ የዛፍ ተከላ ቀንን ለመንግስት ለማቅረብ, እና ሲፈቀድ ተመሳሳይ ይተግብሩ;
- ከሚመለከታቸው ባለስልጣናት ጋር በመተባበር እና በደን ውስጥ ጥቅም ላይ የሚውሉ የግብአት ደረጃዎችን ማዘጋጀት; ለደን ማቋቋሚያ, አስተዳደር, እና ይጠቀሙ; እና ለደን ምርቶች እና አገልግሎቶች; እና የግብይት ስርዓቶችን ለማስቀመጥ; እና እነዚህ ደረጃዎች እና ስርዓቶች መከበራቸውን ለማረጋገጥ, እና ከሚመለከታቸው ተዋንያን ጋር በመተባበር የሚተገበሩ ህጎች;
- ለደን ኢንዱስትሪ ቴክኖሎጂዎች ደረጃዎችን ለማዘጋጀት, ወደ ሀገር ውስጥ የሚገቡ ማሽነሪዎች እና ሌሎች ግብአቶች ወይም ምርቶች እና የደን ምርቶች ወደ ውጭ የሚላኩ እና ከሚመለከታቸው አካላት ጋር በመተባበር እንዲተገበሩ;
- የደን ኢንዱስትሪዎችን ለማስፋፋት እና ለደን ምርቶች የገበያ ትስስር ለመፍጠር የሚደረገውን ጥረት ለመደገፍ ስራ ከመፍጠር አንፃር, ከእንጨት የሚገቡ ምርቶችን በሀገሪቱ ውስጥ በተመረቱ ምርቶች በመተካት, የደን ምርቶችን ወደ ውጭ በመላክ የውጭ ምንዛሪ ገቢን ማሳደግ;
- ጥበቃን ለማረጋገጥ, ማገገሚያ, የተፈጥሮ ደንን በዘላቂነት ማስተዳደር እና መጠቀም የአየር ንብረት ለውጥን ለመቀነስ እና የአየር ንብረት ለውጥን እና በስነ-ምህዳር አገልግሎቶች ላይ ያለውን ተለዋዋጭነት አሉታዊ ተፅእኖ ለመቀነስ ከፍተኛ አስተዋፅዖ አበርክቷል።, በሰዎች እና በመሠረተ ልማት ላይ;
- ሰውን ለመገንባት, ሎጂስቲክስ, የኢትዮጵያ የደን ልማት የመሰረተ ልማት አቅም መንስኤዎችን በመለየት ለመፍታት እና የደን መጨፍጨፍና የደን መመናመንን በብቃት ለመከላከል, የደን እሳት, የደን ተባዮች እና በሽታዎች, እና ወራሪ ዝርያዎች, እና መሰል ጥረቶችን በሁሉም ደረጃዎች ለማስተባበር እና ለመምራት;
- ከሚመለከታቸው የፌዴራል እና የክልል ባለስልጣናት ጋር በመተባበር, በደን ላይ የሚፈጸሙ ወንጀሎችን መከላከልና መቆጣጠር እና ህገ-ወጥ የደን ምርቶችን ግብይት መከላከል እና አስተዳደራዊ እና ህጋዊ እርምጃዎችን በመጥፎ አድራጊዎች ላይ መወሰዱን ማረጋገጥ;
- የደን ልማቱ አሳታፊ በሆነ መንገድ ለኢኮኖሚያዊ ልማት አስተዋፅዖ ማበርከቱን ማረጋገጥ, በማህበራዊ, እና ክልላዊ አካታች, እና የስነ-ምህዳር አገልግሎት አቅርቦቶችን ከማስጠበቅ ለህብረተሰቡ ፍትሃዊ ተጠቃሚነትን የሚያረጋግጥ አሰራርን መዘርጋት እና ተግባራዊ ማድረግ;
- በአግሮ ደን ልማት እና በደን ልማት ላይ ምርምር ለማድረግ; በደን ጥበቃ ላይ, አስተዳደር, እና ይጠቀሙ; በደን እና ስነ-ምህዳር አገልግሎቶች ላይ; በአየር ንብረት ለውጥ እና ደኖች ላይ; በደን ፖሊሲ እና አስተዳደር ላይ; በጫካዎች እና በማህበራዊ ኢኮኖሚያዊ አስተዋፅኦዎቻቸው ላይ; የደን ምርቶች እና አገልግሎቶች እሴት መጨመር እና ግብይት ላይ; እና በደን ኢንዱስትሪዎች ላይ እና ማስረጃዎችን ለማመንጨት, እውቀት, እና ቴክኖሎጂዎች ለደን ዘርፍ ልማት እና ተመሳሳይ አጠቃቀምን ለማመቻቸት;
- ለመለየት, የቀርከሃ ማላመድ እና ማስተዋወቅ, እና ሌሎች በፍጥነት በማደግ ላይ ያሉ የዛፍ ዝርያዎች የአካባቢ መራቆትን ለመዋጋት, በረሃማነት እና የደን እና የብዝሃ ህይወት መጥፋት እና የደን ምርቶች አቅርቦትን በከፍተኛ ሁኔታ ለማሳደግ;
- በአነስተኛ ማሳዎች ላይ በሳይንስ ላይ የተመሰረተ አግሮ ደን ልማትን ለማስተዋወቅ ከሚመለከታቸው ባለስልጣናት ጋር በቅርበት ለመስራት, በዝናብ ጥገኝነት ወይም በመስኖ በሚለሙ እርሻዎች ላይ በምርምር የሚደገፉ ዛፎችን በህጋዊ መንገድ መግለፅ;
- የተረጋገጡ መዝገቦች ያሏቸው ከሀገር ውስጥ እና ከአለም አቀፍ ምንጮች የተገኙ የደን ልማት ፈጠራዎች ተሰብስበው ለተጠቃሚዎች ተደራሽ እንዲሆኑ;
- በኢትዮጵያ የደን ልማት ለሚመነጩ የምርምር ውጤቶች እና ቴክኖሎጂዎች የአእምሮአዊ ንብረት መብቶችን በህጋዊ መንገድ ለማስጠበቅ ከሚመለከታቸው ኤጀንሲዎች ጋር በጋራ መስራት;
- ለመቅጠር, መመደብ, ማስተዋወቅ, ባቡር, የግብርና ምርምር ሥርዓት የሚጠቀምበትን ሥርዓት በመከተል የኢትዮጵያ የደን ልማት ተመራማሪዎችን ማበረታታት;
- የደን ዘርፍን ለመወከል እና በአለም አቀፍ ደረጃ ለመሳተፍ, አህጉራዊ, እና የክልል መድረኮች, በተለይም የተባበሩት መንግስታት የአየር ንብረት ለውጥ ስምምነት (UNFCCC), የተባበሩት መንግስታት በረሃማነትን ለመዋጋት (UNCCD), የተባበሩት መንግስታት የብዝሃ ህይወት ኮንቬንሽን (ሲቢዲ), የተባበሩት መንግስታት የደን መድረክ (UNFSS), የተባበሩት መንግስታት የደን ጭፍጨፋ እና የደን መራቆት ልቀትን መቀነስ (UN REDD+), የአፍሪካ ታላቁ አረንጓዴ ግንብ, INBAR, የአፍሪካ ደን የመሬት ገጽታ እድሳት (AFR 100), እና ሌሎች ከደን ጋር የተያያዙ መድረኮች እና በእነዚህ መድረኮች ውስጥ አገራዊ ጥቅሞችን ለማስፈን;
- ከዓለም አቀፍ የልማት አጋሮች ጋር ግንኙነት መፍጠር, መንግሥታዊ ያልሆኑ ድርጅቶች እና ሌሎች ተያያዥ ጉዳዮች ላይ የሚሰሩ ኤጀንሲዎች, እና ለደን ልማት ዘርፍ የቴክኒክ እና የገንዘብ ድጋፍ ማሰባሰብ;
- ከኢንዱስትሪዎች ጋር ለመተባበር, ምርምራ, የትምህርት እና የስልጠና ተቋማት, እንዲሁም ከሲቪል ማህበራት ጋር, የባለሙያ እና የአምራቾች ማህበራት, የግሉ ዘርፍ, በደን ልማት ላይ የተሰማሩ ሌሎች የአገሪቱ መንግስታዊ ያልሆኑ አካላት, በቆርቆሮ ማሸግ, እና ይጠቀሙ;
- በደን ውስጥ የብቃት ማረጋገጫ የምስክር ወረቀት ለመስጠት, የደን ምርቶችን ለመሰብሰብ እና ለማጓጓዝ እና ለሌላ አገልግሎት ፈቃድ; እና በኢትዮጵያ የደን ልማት ትእዛዝ መሰረት ለሚሰጡ አገልግሎቶች ክፍያ መጠየቅ;
- በዚህ ደንብ ውስጥ የተገለጹትን ስልጣኖችን እና ተግባራቶቹን ለመፈፀም አስፈላጊ የሆኑትን ሁሉንም ሌሎች ተግባራትን ለማከናወን, እና በጫካ ልማት ውስጥ, ጥበቃ, እና የአጠቃቀም አዋጅ ቁጥር 1065/2018.
LOCATION
የኢ.ፌ.ዲ.ዲ ዋና መሥሪያ ቤት በአዲስ አበባ ይገኛል።, 4 ኪሎ, አራዳ ክፍለ ከተማ, ከአብረሆት ቤተመጻሕፍት ጀርባ እና ከዳኑ ኦርቶፔዲክ ማእከል እና ከፌዴራል ኢንዱስትሪ ሚኒስቴር ጎን.
አመሰራረት እና ታሪክ
በኢትዮጵያ የተደራጀ የደን ምርምር የተጀመረው የደን ምርምር ማዕከል በማቋቋም ነው። (FRC) እና ከዚያም የእንጨት አጠቃቀም ምርምር ማዕከል (WUARC) ውስጥ 1975 ና 1979, እንደቅደም ደን እና የዱር አራዊት ጥበቃ ልማት ባለስልጣን ስር (FaWCDA). ማዕከላቱ በወቅቱ ከነበረው የተፈጥሮ ሀብት ልማትና አካባቢ ጥበቃ ሚኒስቴር ጋር ተቀላቅለዋል። 1992 እንደገና በግብርና ሚኒስቴር ውስጥ ዳግም ተላልፈዋል 1995.
በኢትዮጵያ ፌዴራላዊ መንግስት ብሔራዊ የግብርና ምርምር ስርዓት ተደራጁና እና ከዚያም የኢትዮጵያ ግብርና ምርምር ድርጅት ተቋቋመ (EARO) ውስጥ 1997 (ብራንዲ ተከልክሏል አድርጓል, 1997). ከዚህ የተነሳ, FRC እና WUARC እንደ አንድ የምርምር ማዕከል ወደ EARO ተላልፈዋል (FRC) እና EARO ያለውን የምርምር ዘርፎች አንዱ (የግብርና ምርምር አሁን የኢትዮጵያ ኢንስቲትዩት (EIAR)).
እንግዲህ, የኢትዮጵያ መንግስት የአካባቢ ጥበቃና የደን ልማት እንቅስቃሴዎች አስፈላጊውን ትኩረት መስጠት አስፈላጊ ሆኖ ተገኝቷል, ጥበቃና አጠቃቀም የደን ምርምርን ከአካባቢ ጥበቃ ጥናትና ምርምር ጋር በተቋም ደረጃ በማስተሳሰር የመንግስትን አላማ ከግብ ለማድረስ የአካባቢ ጥበቃ ሚኒስቴር መመስረት ያስገኘው, ደን እና የአየር ንብረት ለውጥ.
(የMEEFCC እና EFCCC እስከ ኢኤፍዲ የኋላ ታሪክ እዚህ ይብራራል።) ……..
EEFRI ታህሳስ ላይ ተቋቋመ 26, 2014 ደንብ የለም በ. 327/2014.